Czym jest ESG, na czym polega, kogo obejmuje?

Od 5 stycznia 2023 roku została wprowadzona dyrektywa CSRD, która obejmuje raportowanie ESG, niniejszym artykułem przybliżymy Państwu szczegóły ww. raportowania.

Kluczowe kryteria ESG:

• Environmental (z ang. Środowisko) – oczekuje się zaangażowania w ochronę środowiska i promowanie zrównoważonego rozwoju;
• Social (z ang. Społeczeństwo) – istotne jest, aby firma miała pozytywny wpływ na swoje otoczenie oraz aby troszczyła się o relacje z pracownikami, klientami i społecznością lokalną;
• Governance (z ang. Ład korporacyjny) – wymagane jest przestrzeganie wysokich standardów zarządzania i kontroli, co zapewnia transparentność i odpowiedzialność.

Pojęcie ESG można zdefiniować jako  podejście do zarządzania, które uwzględnia szereg czynników pozafinansowych związanych z kwestiami środowiskowymi, społeczną odpowiedzialnością oraz ładem korporacyjnym. Przedsiębiorstwa, które analizują swój wpływ na otoczenie i podejmują działania w celu jego minimalizacji, mogą potencjalnie zyskać przewagę konkurencyjną w przyszłości. ESG stanowi rodzaj rozszerzenia koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR z ang.). Termin ESG zyskał popularność głównie ze względu na różnorodne przepisy dotyczące zrównoważonego rozwoju, w tym na poziomie Unii Europejskiej, które używają tego skrótu do określenia konkretnych wymagań i wskaźników, a także do analitycznego podejścia do tej obszernej dziedziny. Na ESG składają się: 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ 2030, inicjatywa ONZ Global Compact, Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka czy Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych.

Dyrektywa CSRD wprowadza koncepcję podwójnej istotności, znanej jako „od zewnątrz do wewnątrz” oraz „od wewnątrz na zewnątrz”. Celem podwójnej istotności jest analiza wskaźników zrównoważonego rozwoju z dwóch perspektyw. Z jednej strony, należy ocenić wpływ organizacji i jej łańcucha wartości na środowisko i społeczeństwo, a z drugiej strony, zidentyfikować działania w zakresie zrównoważonego rozwoju, które mogą wzmacniać lub osłabiać wartość organizacji. Tego rodzaju analiza powinna być uwzględniona w strategii ESG oraz stanowić podstawę do przygotowania Raportu ESG.

Dyrektywa nie określa konkretnych metod przeprowadzania oceny istotności wpływu. Przydatne mogą być jednak dobre praktyki w zakresie zarządzania projektami, portfelami czy zarządzania ryzykiem, które zostały już wdrożone w firmie.

Raportowanie ESG

Raportowanie ESG będzie przeprowadzane zgodnie z ustalonymi, jednolitymi standardami ESRS ( z ang. European Sustainability Reporting Standards).Początkowo standaryzacja obejmie sektory: rolnictwa, paliw kopalnych, górnictwa, przemysłu chemicznego, leśnictwa, transportu drogowego, tekstyliów oraz przemysłu spożywczego. Pierwszy zestaw standardów został ustanowiony poprzez rozporządzenie Komisji Unii Europejskiej w lipcu 2023 r., a kolejne standardy sektorowe będą przeprowadzane etapami – w listopadzie 2023 r., w 2024 r. oraz w 2025 r. EFRAG będzie także opracowywał uproszczone standardy dla MiŚP oraz standardy dla firm spoza Europy.

Kogo i od kiedy obowiązuje raportowanie?

Od roku 2025, wszystkie duże firmy oraz spółki notowane na rynkach unijnych, zatrudniające minimum 500 pracowników oraz przekraczające łączną sumę bilansową 85 milionów złotych lub roczne przychody 170 milionów złotych, będą zobowiązane do przygotowania raportu ESG. To oznacza, że zgodnie z dyrektywą Komisji Europejskiej CSRD konieczność sporządzenia takiego raportu będzie obowiązywać za bieżący rok 2024.

Natomiast od 2026 roku obowiązek opracowania raportu za rok 2025 zostanie nałożony na podmioty, które spełnią przynajmniej 2 z 3 następujących warunków:

1. zatrudniają co najmniej 250 pracowników;
2. ich suma bilansowa przekracza 85 milionów złotych;
3. roczne przychody wynoszą co najmniej 170 milionów złotych.

Małe i średnie przedsiębiorstwa będą zobowiązane do sporządzenia raportu ESG za rok 2026, jeśli spełnią łącznie co najmniej 2 z 3 poniższych warunków:

1. zatrudniają co najmniej 10 pracowników;
2. ich suma bilansowa przekracza 1,5 miliona złotych;
3. osiągnęły przychody przekraczające 3 miliony złotych.\

Począwszy od 2027 roku, wybrane przedsiębiorstwa spoza Unii Europejskiej, które posiadają swoje filie lub oddziały w Polsce i generują roczne dochody przekraczające 150 mln €, będą zobowiązane do składania raportów zgodnych z Europejskimi Standardami Raportowania Zrównoważonego. Pierwsze takie raporty będą musiały zostać złożone przez te podmioty dopiero w 2028 roku.

Dlaczego ESG jest istotne?

Najistotniejsze jest, że ma to wpływ na renomę, stabilność przedsiębiorstwa oraz jego zdolność do generowania zysków w długoterminowej perspektywie. Z tego powodu coraz więcej firm i instytucji finansowych uwzględnia założenia ESG w swoich inwestycjach i strategiach biznesowych aby przyciągnąć potencjalnych inwestorów. Kolejnym argumentem jest fakt, że ESG pozwala przedsiębiorstwom na bardziej wszechstronne poznanie konsekwencji swojej działalności dla społeczeństwa i środowiska. To z kolei prowadzi do wzmożonej odpowiedzialności i zaangażowania w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. Zmiany klimatyczne stanowią jedno z najważniejszych wyzwań globalnych, dlatego dzięki przyjęciu podejścia ESG, firmy i inwestorzy mogą dokładniej zrozumieć oraz ocenić wpływ swoich działań na środowisko, co w rezultacie umożliwia wdrożenie bardziej odpowiedzialnych strategii.

Należy jednak zwrócić uwagę, że raportowanie ESG stanowi rezultat strategii dotyczącej działań na rzecz środowiska, społeczności i zasad ładu korporacyjnego. Priorytetem nie są zatem jedynie słowa, lecz konkretne inicjatywy, które będą mogli ocenić klienci, interesariusze oraz konkurencja.

Korzyści z wdrożenia ESG

Wdrożenie regulacji dotyczących ESG przynosi szereg korzyści, nie tylko dla środowiska.

Wprowadzenie standardów etycznych zgodnych z ESG ma korzystny wpływ na działalność firmy w dłuższej perspektywie, np. pozwala na obniżenie kosztów operacyjnych, zwiększenie zysków oraz wzrost konkurencyjności. Działania firmy w zakresie realizacji celów ESG pozwalają zwiększyć atrakcyjność w oczach inwestorów działających zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju oraz przyciągnąć klientów zainteresowanych ekologicznymi produktami, a także pozyskać  finansowanie oraz dotacje unijne.

Jeżeli jesteś zainteresowany rozwinięciem tematu ESG oraz masz zamiar wprowadzić inicjatywy dotyczące ESG w Twojej firmie, zachęcamy do kontaktu z nami.